Thursday, March 12, 2015

Quinolone အူလမ္းေၾကာင္း ပိုးသတ္ေဆး


Quinolone ပထမမ်ိဳးဆက္က nalidixic acidျဖစ္ပါတယ္။
-အဓိကအားျဖင့္ enterobacteriaနဲ႕ shigella ပိုးေတြမွာ သံုးနိုင္တယ္။
-ကေလးေတြမွာလည္း သံုးနိုင္တယ္။
-သိပ္မဆိုးတဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္ျခင္း(uncomplicated UTI)မွာ ဦးစားေပးသံုးနိုင္တယ္။
-ကေလးငယ္ေတြ shigellaပိုးေၾကာင့္ ဝမ္းပ်က္တဲ့အခါ အသံုးျပဳၾကတယ္။
-G(+) ပိုးေတြ ၊anaerobes ပိုးေတြ၊pseudomonas ပိုးေတြမွာ လံုးဝ အသံုးမတဲ့ဘူး။
-ေဆးေပးတဲ့အခါ တေန႕ ေလးၾကိမ္ေပးရတယ္။


Quinolone ဒုတိယမ်ိဳးဆက္က ciprofloxacin,ofloxacin,enoxacin,lomefloxacinနဲ႕ norfloxacinတို႕ ျဖစ္ၾကတယ္။
-ပထမမ်ိဳးဆက္မွာနိုင္တဲ့ပိုးကို ဒုတိယမ်ိဳးဆက္လည္း နိုင္တယ္။
-staphylococcus နဲ႕ pseudomonas ပိုးဝင္ရင္ သံုးနိုင္တယ္။
-သို႕ေသာ္ streptococcus ပိုးမွာ အာနိသင္နည္းတာ ေတြ႕ရတယ္။
-chlamydia, mycoplasmaနဲ႕ legionellaပိုးေတြမွာလည္း အသံုးဝင္တယ္။
-ဒုတိယမ်ိဳးဆက္မွာ ciprofloxacin နဲ႕ ofloxacin က ေသာက္ေဆး၊ထိုးေဆး ပံုစံရနိုင္တယ္။
-ထိုးေဆးရနိုင္လို႕ ျပင္းထန္တဲ့ပိုးေတြမွာလည္း သံုးနိုင္တယ္။ အူလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္၊ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္၊ဂနို၊တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါေတြမွာလည္း အသံုးျပဳနိုင္တယ္။
-norfloxacinနဲ႕ lomefloxacin ပိုးေတြက ေသာက္ေဆးသာ ရနိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္တဲ့အခါ ပိုအသံုးဝင္တာ ေတြ႕ရတယ္။

Quinolone တတိယမ်ိဳးဆက္က levofloxacin,sparfloxacin တို႕ ျဖစ္ၾကတယ္။
-ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ထက္ပိုသြားတာက Strep. Pneumoniae ကို နိုင္လာတာ ျဖစ္တယ္။
-ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ေလာက္ G(-)ပိုးေတြမွာ အသံုးမဝင္ဘူး။
-သို႕ေသာ္ ဒုတိယမ်ိဳးဆက္ထက္ G(+)ပိုးမွာေတာ့ သာလာတယ္။
-ဒါ့ေၾကာင့္ နာတာရွည္ ေလျပြန္ေရာင္ျခင္း၊ နမိုးနီးယားျဖစ္တဲ့အခါ အသံုးဝင္လာတယ္။
-အသက္ၾကီးတဲ့လူနာေတြမွာ တတိယမ်ိဳးဆက္ကို ေျပာင္းလဲသံုးစြဲေပးနိုင္တယ္။

Quinolone စတုတၳမ်ိဳးဆက္က gemifloxacin,moxifloxacinနဲ႕ gatifloxacinတို႕ ျဖစ္ၾကတယ္။
-တတိယမ်ိဳးဆက္ထက္ ပိုေကာင္းတာက anaerobesပိုးကို နိုင္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
-ဝမ္းဗိုက္အတြင္းပိုင္း ပိုးဝင္ျခင္း(intraabdominal infection)မွာ အသံုးျပဳနိုင္တယ္။
-အူလမ္းေၾကာင္းပိုးဝင္ျခင္းနဲ႕ တင္ပဆံုတြင္း အဂၤါေတြပိုးဝင္ျခင္းမွာ အသံုးမ်ားတယ္။
-အေရျပားေရာဂါေတြမွာလည္း သံုးနိုင္ေသးတယ္။

မွတ္ခ်က္
-quinolone အုပ္စုမွာ generation ေနာက္ပိုင္းေရာက္ေလ G(+) bacteria ေတြကို ပိုမိုနိုင္ေလျဖစ္မယ္။
-cephalosporin အုပ္စုမွာေတာ့ generation ပိုျမင့္ေလ G(-) spectrumေတြမွာ ပိုမိုအသံုးက်ေလျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ upper respirator infectionေတြမွာ cephalosporin အျမင့္ေတြသံုးတဲ့အခါ အက်ိဳးရွိတာ သိပ္မေတြ႕ရဘူး။ drug resistanceေတြ ေပါမ်ားလာရံုသာရွိမယ္။ တျခားေရြးခ်ယ္စရာေဆးေတြ မ်ားစြာရွိလို႕ ေျပာင္းလဲသံုးစြဲသင့္တယ္။


ေအာက္မွာ quinolone မ်ိဳးဆက္ေဆး အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။

ပထမမ်ိဳးဆက္-Cinoxacin,Flumequine ,Nalidixic acid ,Oxolinic acid, Pipemidic acid,Piromidic acid, Rosoxacin

ဒုတိယမ်ိဳးဆက္-Ciprofloxacin, Enoxacin, Fleroxacin, Lomefloxacin , Nadifloxacin, Ofloxacin, Norfloxacin, Pefloxacin, Rufloxacin

တတိယမ်ိဳးဆက္-Balofloxacin, Grepafloxacin, Levofloxacin, Pazufloxacin, Sparfloxacin, Temafloxacin, Tosufloxacin

စတုတၳမ်ိဳးဆက္-Besifloxacin, Clinafloxacin, Garenoxacin, Gemifloxacin, Moxifloxacin, Gatifloxacin, Sitafloxacin, Trovafloxacin/ Alatrofloxacin,Prulifloxacin

တိရိစာၦန္မွာသံုးတဲ့မ်ိဳးဆက္-Danofloxacin, Difloxacin, Enrofloxacin, Ibafloxacin, Marbofloxacin, Orbifloxacin, Pradofloxacin, Sarafloxacin

စမ္းသပ္ဆဲမ်ိဳးဆက္-delafloxacin


ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး
၅.၅.၁၃

No comments:

Post a Comment